امگا3

 سیده زهره طباطبائی 

 این روزها بیشتر از هر زمان دیگری صحبت از امگا 3 می‌شود.

امگا ۳ برای نخستین بار در سال ۱۹۷۹ با تحقیق روی شیوه غذایی اسکیموها کشف شد.

مطالعه روی خون اسکیموها نشان داد با وجود آن که اسکیموها غذای اصلی خود را از گوشت حیوانات پرچرب شکاری تهیه می‌کردند، ولی اسیدهای چرب موجود در خون آنها مانع از تجمع پلاکت و در نتیجه مانع از رسوبات و گرفتگی رگ‌ها می‌شود.

بر این اساس شاید اولین سوال خانواده‌ها این باشد که امگا 3 چیست و چرا باید مورد استفاده قرار بگیرد؟ در تعریف امگا 3 گفته می‌شود که نام گروهی از اسیدهای چرب غیراشباع ضروری است.

این اسیدهای چرب را به این دلیل ضروری نامیده‌اند که اولا برای ادامه حیات بدن کاملا ضروری است و ثانیا چون توسط خود بدن انسان قابل تولید نیست، حتما باید از طریق رژیم غذایی با مکمل‌ها تامین شود.

در واقع بدن انسان برای برطرف‌کردن نیازهای خود به مواد تغذیه‌ای ازجمله اسیدهای چرب و پروتئین نیاز دارد. اسیدهای چرب از اجزای تشکیل‌دهنده چربی‌هاست که بدن قادر به تولید انواع ضروری آن نیست و باید از طریق ماده غذایی تامین شود.

منابع امگا 3 چیست؟

انواع ماهی و آبزیان(سرد و تر)، تخم کدو (سرد و تر،اگرخوردیم کنارش گردو بخوریم )و تخم کتان و گردو از منابع مهم امگا 3 به حساب می‌آیند. در واقع منبع امگا 3 در ماهی‌هایی مانند ماهی آزاد، قزل‌آلا(ماهی دریا استفاده کنیم نه استخری که بعلت دادن دارو به ماهی ها عامل بیماری بخصوص دیابت هستند)، تن، اسقومری و شاه‌ماهی تعریف می‌شود.  

 

در گیاهان نیز روغن‌های سویا، آفتابگردان، دانه کتان و گردو، فندق و کنجد حاوی امگا 3 است. علاوه بر این، مواد غذایی غنی‌شده با امگا 3 مانند برخی از نان‌ها، آبمیوه‌ها، روغن‌ها و تخم‌مرغ مورد توصیه متخصصان تغذیه است.

امگا 3 و سلامتی

مصرف امگا 3 در واقع می‌تواند برای مبتلانشدن به مجموعه‌ای از بیماری‌ها مفید باشد که برخی از این موارد را مرور می‌کنیم.

ـ‌ اولین و مهم‌ترین تأثیری که امگا 3 به آن معروف شده، نقش آن در پیشگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی است.

ـ‌ رژیم غذایی سرشار از امگا 3 مانع خشکی و ریزش مو می‌شود.

ـ‌ به گفته پزشکان، سالمندان برای پیشگیری از آلزایمر غذاهای حاوی امگا 3 مصرف کنند.

ـ‌ امگا 3 باعث بهبود خلق و خو، رفتار و شخصیت اشخاص می‌شود. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که میزان اسیدهای چرب امگا 3 در خون آنها کم است، نسبت به دیگران رفتار متغیرتر و دیدگاه منفی‌تری دارند و دارای علائم خفیف افسردگی هستند، در عین حال افرادی که اسیدهای امگا 3 بیشتری در خون خود دارند، سازگارترند.

با همه خواص مفیدی که مصرف امگا 3 دارد، اما برای برخی هم مضر است. افراد دچار اختلالات خونی، کسانی که پوستشان براحتی دچار کوفتگی و کبودی می‌شود، کسانی که از داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپیرین یا وارفارین استفاده می‌کنند، افرادی که به غذاهای دریایی حساسیت دارند و افرادی که فشار خون خیلی بالا و کنترل‌نشده دارند، نباید امگا 3 مصرف کنند.

مصرف دوز بالای امگا 3 سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند بنابراین کسانی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است نباید از آن استفاده کنند.

منبع:جام جم

در همین رابطه: 

What Is Omega 3?
Overview

Omega 3 is the name of a type of fat that is found in oil-rich fish and some plant oils and is also known as ‘n-3‘.  They are from the family of ‘good’ fats - polyunsaturated fatty acids (PUFAs) that are not only beneficial for health but are essential in the diet.

Fatty acids are the building blocks of fats and there are many different types of fatty acids, some of which can be made by the body, and some which cannot. The so-called essential fatty acids are vital substances that the body must have to maintain optimal health, yet they cannot be made by the body, so a dietary supply is essential.

Omega 3 fatty acids are one of two families of essential fatty acids, and they are derived from the parent of this family: ALA (alpha linolenic acid).  The most effective omega 3’s are EPA (eicosapentaenoic acid) and DHA (docosahexaenoic acid).  Although the body is able to convert ALA to EPA and DHA, the way it does this is inadequate, which is why oil-rich fish are such an important food, as they contain the omega 3’s already in long-chain form omega 3.

DHA and EPA are long-chain polyunsaturated fatty acids and are also referred to as: LC omega 3 PUFAs.  Oil-rich fish are the only nutritionally significant source of long-chain omega 3 fatty acids. The other ’family’ of essential fatty acids is the omega 6 group, found in plant oils and some animal fats. 

Long-chain omega 3 fatty acids are needed for normal growth and development in the body, and are also required to maintain cardiovascular health and brain function. Therefore, everybody should be aiming to consume enough regularly to prevent deficiencies and to be healthy.

Since omega 3 essential fatty acids are needed for the membranes of all body cells their role in health is wide reaching: encompassing not only healthy heart and brain function but also playing an important role in the normal function of the eyes, the nervous system, the kidney, and the liver, in fact all body systems. Other functions also include the contraction of muscles and the dilation/constriction of blood vessels, blood clotting, and inflammatory processes.

Only consuming plant sources of essential fatty acids (i.e. ALA) means that the conversion process to the longer chain fats, DHA and EPA, will not be efficient therefore possibly requiring an additional source of omega 3 to maintain optimum intakes.

It is oil-rich fish that are a great source of long-chain omega 3 polyunsaturated fatty acids. The main oil-rich fish available in the UK are: salmon, trout, mackerel, sardines, pilchards, herring, kipper, eel and whitebait, fresh, frozen or tinned. Tuna is only counted as an oily fish if it is fresh or frozen, as the tinned variety does have some oils, but not as much as the fresh one.

Areas where omega 3 may promote health and well-being:
•	heart health: lowering blood pressure, reducing the risk of heart attacks and strokes and protection against heartbeat abnormalities
•	brain function: optimal brain and eye development in babies, especially in premature babies, attention deficit disorder, Alzheimer’s disease and depression
•	rheumatoid arthritis
•	inflammatory skin disorders
•	inflammatory bowel disease

احتیاط: