آموزش‌ شاخص‌های علمی شادی، تأثیر معنی‌داری بر کاهش افسردگی دارد

نتایج یک پژوهش دانشگاهی نشان داد که ارائه آموزش‌های مرتبط با شاخص‌های علمی شادی، تأثیر معنی‌داری بر کاهش افسردگی داشته است.

به گزارش خبرنگار پژوهشی ایسنا منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، افسردگی یکی از اختلالات شایع جوامع انسانی است که آسیب‌های مختلف فردی و اجتماعی را باعث می‌شود. لذا پژوهشی به منظور بررسی اثربخشی رویارویی با شاخصه‌های علمی شادی (بخشش، قدردانی و اعمال مهربانانه غیرمشروط) بر کاهش علایم افسردگی اساسی از جمله احساس غم، احساس بی‌لذتی، احساس بی‌ارزشی و احساس درماندگی توسط مریم سیوندی‌پور، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی از دانشگاه علوم پزشکی کرمان و همکارانش انجام شد.

این پژوهش نیمه‌تجربی بر روی 150 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان، انجام شد. ابتدا پرسشنامه افسردگی Beck به عنوان پیش‌آزمون اجرا شد و 60 نفر از دانشجویان که نمره بالایی در افسردگی کسب کرده بودند، به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. سپس پرسشنامه‌های شاخصه‌های علمی شادی در دو گروه تکمیل شد. طی یک جلسه محرک‌های دیداری و شنیداری به صورت ناخودآگاه به گروه آزمایش ارائه، و پس‌آزمون افسردگی و پرسش‌نامه‌های بخشش، قدردانی و مهربانی اجرا شد. در مرحله بعد، گروه آزمایش آموزش‌های مربوط به سه شاخصه علمی شادی را دریافت کرد. پس از اتمام جلسات آموزشی، پس‌آزمون افسردگی و بخشش، قدردانی و مهربانی در هر دو گروه اجرا شد. از آزمون t برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد.

یافته‌ها حاکی از آن است که ارائه آموزش‌های مرتبط با شاخص‌های علمی شادی، تأثیر معنی‌داری بر کاهش افسردگی داشته است. همچنین نمره‌های آزمودنی‌ها در هر سه شاخصه افزایش را نشان ‌داد. اما ارائه محرک‌های دیداری و شنیداری به صورت ناخودآگاه به آزمودنی‌ها در کوتاه مدت تأثیر معنی‌داری بر کاهش افسردگی نداشت.

نتایج این پژوهش نشان داد: تغییرات ایجاد شده در افسردگی دانشجویان، در اثر رویارویی با شاخصه‌های علمی شادی بوده است. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت رویارویی با شاخصه‌های علمی شادی نقش قابل‌توجهی در کاهش افسردگی دارد.

شایان ذکر است این پژوهش در مجله علوم پزشکی رفسنجان منتشر شده است.  

سوابق موضوع افسردگی دروبلاگ  

http://zatun.blogsky.com/1391/11/21/post-446/ 

برخی ویژگی‌های خاص شخصیتی عامل بروز رفتارهای سازگارانه و متعادل در افراد است درادامه

یک بررسی در قالب پایان نامه نشان داد: برخی از ویژگی‌های خاص شخصیتی باعث می شوند تا افراد در موقعیت‌های گوناگون زندگی، رفتارهای سازگارانه و متعادل از خود نشان دهند و توجه روزافزون به تاثیر ابعاد گوناگون شخصیت و شیوه‌هایی که افراد در مقابله با آن به کار می برند، می‌تواند در مواقع بحران‌های شدید همچون تجربه بیماری و درد بسیار کارساز باشد.

امیر لله‌گانی دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: شخصیت های برونگرا/درون گرا، شخصیتهای متمایل و مشتاق به کسب تجارب تازه، شخصیت توافق پذیر و همچنین شخصیت مسئولیت پذیر از انواع ابعاد شخصیت، با رفتار کنارآیی یا مقابله ای فرد با بیماریش رابطه‌ای معنادار دارد. داشتن آگاهی و دانش لازم درباره شخصیت، در پیشگیری یا اقدام احتمالی در مورد بروز اختلال‌ها و اقدامات خاص جهت مقابله یا کنارآیی با بیماری در شرایط نامطلوب فرد، می تواند به کمک فرد بیاید. لذا این پایان نامه با هدف ارتباط این ویژگی‌های شخصیتی با رفتار کنارآیی بیماران مبتلا به سرطان پستان، انجام شد. میانگین سنی شرکت کنندگان در مطالعه: 45.59سال با انحراف معیار 9.61± و با دامنه تغییرات 22 تا 67 سال بود. اکثریت شرکت کنندگان (85درصد) متاهل بودند.

وی افزود: در این مطالعه روش نمونه گیری به این صورت بود که از تمامی بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران که طی10 سال اخیر تحت مراقبت و پیگیری هستند، 100 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری ساده انتخاب و مورد تحقیق قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات طی پاییز سال 91 انجام شد و تمامی بیمارانی که یک یا تمامی درمانهای (جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی، هورمون تراپی و دریافت هرسپتین) را از زمان تشخیص تاکنون دریافت داشته‌اند وارد مطالعه شدند.

وی اظهار کرد: افراد با ویژگی برون گرایی، افرادی هستند که تمایل به فعالیت های اجتماعی دارند و همیشه در تلاش و تکاپو می باشند. این افراد در جمع بودن را همیشه به تنها بودن ترجیح می دهند، اگر با مشکلی مواجه شوند؛ راههای دیگری را امتحان می کنند، هیجان و تحرک را دوست دارند و به موفقیت در آینده امیدوار هستند. این افراد در جمع احساس شادی و آرامش می کنند، دارای هیجانهای مثبت هستند و از لحاظ اجتماعی پیشرو و پیشگام اند. افراد با این ویژگی در مواجهه با بیماری یا مشکلات، تمام تلاش خود را جهت مقابله با آن به کار می گیرند و در تلاش جهت رهایی از مشکل تمام سعی و کوشش خود را انجام می دهند. چنین فردی در زمان مشاهده علائم سرطان پستان یا تجربه درد ناشی از آن بیماری، از استراتژی های سنجیده جهت کنار آمدن مطلوب و سنجیده با بیماری جهت حل مشکل استفاده کردند. در این پژوهش رابطه معنادار حدود 0.02 بین اینگونه بعد شخصیتی با رفتار کنار آیی با بیماری نشان داده شده است.

وی گفت: افراد با ویژگی متمایل به تجارب تازه از آن جهت که زندگی آنها از تجربه غنی است و هیجان‌های مثبت و منفی را تجربه می کنند و تمایل به تلاش در فعالیت های گوناگون دارند و در برابر موقعیتهای پیش آمده حال مثبت و منفی پذیرش موقعیت جدید را از خود نشان داده و می توانند با وضعیت جدید سازش کنند، در این پژوهش رابطه‌ای معنادار حدود 0.04 را با رفتار کنارآیی خود در برابر بیماریشان از خود نشان داده اند.

وی افزود: افراد با خصوصیات توافق پذیر، افرادی دارای اعتماد به نفس بالا هستند. پرخاشگری خود را پنهان می کنند و تمایل به احترام گذاری به دیگران دارند و یکی از خصایص این افراد این است که در برابر رویدادهای زندگی به صورت سازش پذیر و منعطف پاسخ می دهند، که این خصایص شخصیتی منجر به رفتار کنارآیی و مقابله‌ای مطلوب فرد در مقابل بیماریش خواهد شد. این افراد در مواجهه با مسایل بارها آن را یادآوری می کنند، احساس شکست را درک می کنند و توجه خود را از شکست منحرف می سازند. ویژگی افراد توافق‌پذیر: فروتنی، اعتماد، نوع دوستی، احساس هم دردی با دیگران و اشتیاق برای کمک به دیگران است و این ویژگی‌ها با شیوه مقابله مسئله مدار رابطه مثبت و با شیوه ای مقابله هیجان مدار رابطه ی منفی دارد. در این پژوهش رابطه بین این بعد شخصیت (شخصیت توافق پذیر) با رفتار کنارآیی با بیماری رابطه ای معنادار در حد 0.007 می باشد که مطلوب است.

این محقق بیان کرد: افراد با ویژگی مسئولیت پذیر به آسانی می توانند فعالیت خود را به فعالیت دیگری تغییر دهند با محیط های جدید به آسانی سازگار شوند. این افراد از آنجاکه سخت کوش و هدفمند بوده و قدرت جهت دهی خوبی در زندگی و نظم درونی در شروع و مداومت کار دارند، به آسانی در ادامه کار نا امید نمی‌شوند و کار را متوقف نمی کنند و در هنگام مواجهه با مشکل به صورت تکانشی پاسخ نمی دهند و به خوبی در مقابل بیماری و آسیب های تنش زای آن مقابله می کنند و شیوه مقابله مسئله مدار را پیشه می کنند.

این دانشجو گفت: مسئولیت پذیر بودن ارتباطی مثبت با استانداردهای شخصی دارد، بدین معنی که افراد مسئولیت پذیر استانداردها و ایده آل های شخصی برای خود قرار می دهند و افراد با ویژگی مسئولیت پذیر یا وجدانی بودن به آسانی می توانند فعالیت خود را به فعالیت دیگری تغییر بدهند و با محیط های جدید به آسانی سازگار شوند که این خصایص باعث می شود که فرد در مقابل تغییر وضعیت سلامت خود با شرایط جدید پیش آمده سازگار شده و فعالیتهای خود را جهت مقابله با وضعیت پیش آمده تنظیم می کنند. در این پژوهش این گونه شخصیت مطروحه (مسئولیت پذیر ) با رفتار کنارآیی با بیماری دارای رابطه معنی دار در حد 0.02 است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: یافته های این پژوهش نشان داد، در مجموع 100نفر بیماری که تحت مراقبت و پیگیری در این پژوهشکده سرطان پستان قرار داشتند، در 4 بعد از ابعاد شخصیتشان (شخصیتهای برونگرا/درون گرا ، شخصیتهای متمایل و مشتاق به کسب تجارب تازه، شخصیت توافق پذیر و شخصیت مسئولیت پذیر) با رفتار کنارآیی آنها با بیماری سرطان پستان دارای رابطه معنادار بودند.