مهارخاک وغبار با رنگ

پدیده ریزگردها سال‌هاست که مناطق وسیعی از کشور را تحت تاثیر قرار داده و سلامت شهروندان در استان‌های مختلف کشور خصوصا خوزستان را تهدید می‌کند. با وجود تلاش‌های صورت گرفته و اعلام تخصیص اعتبارات قابل توجه بدین منظور تا کنون اقدام چندان موثر و اصولی در زمینه مهار این مشکل صورت نگرفته است.

به گزارش خبرنگار علمی ایسنا، در راستای کوشش‌های علمی پژوهشی برای مقابله با پدیده ریزگردها، محققان یک شرکت تحقیقاتی تولیدی فعال در زمینه رنگ‌های طبیعی در استرالیا با هدایت مدیر ایرانی این شرکت موفق به تولید رنگی سازگار با محیط زیست با قابلیت تثبیت شن‌های عامل ایجاد ریزگردها شده‌اند که می‌تواند شن‌ها را در برابر توفان‌هایی تا سرعت 180 کیلومتر در ساعت مقاوم کند.

به گفته رییس ایرانی این واحد تولیدی تحقیقاتی، براساس آزمایش‌های انجام شده در صورت استفاده از این ماده که سندشیلد (محافظ شن) نامگذاری شده، امکان رویش گیاهان نیز در شنزارها فراهم می‌شود که به مهار هر چه بیشتر این پدیده کمک می‌کند.

مهندس وفا نیکفر که خوزستانی است، انگیزه خود از تولید این ماده را مقابله با زیان‌های ناگوار پدیده ریزگردها در ایران و سایر کشورهای منطقه می داند که به واسطه حضور خانواده پدری و بستگانش در مناطقی که بیشترین آسیب را از این پدیده می بینند از نزدیک با اثرات ناگوار آن آشنایی دارد. وی با بیان این که محصول تولیدی خود را به سازمان حفاظت محیط زیست ایران ارائه کرده اما با وجود پیگیری‌های مستمری هنوز پاسخ مناسبی در این خصوص دریافت نکرده از آنچه کم توجهی برخی مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست و مراکز ذی‌ربط به این طرح و عدم عزم جدی در برخورد با پدیده ریزگردها خواند انتقاد کرد.

وفا نیکفر که خود را یکی از برندگان جایزه «موفق‌ترین مهاجر در زمینه تجارت در سالهای 2009 و 2010» معرفی می‌کند در گفت‌وگو با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار داشت: حدود سه سال پیش که به ایران آمدم پی بردم که مشکل گرد و غبار در کشور بسیار جدی است و ریزگردها مناطق وسیعی از کشور را فرا گرفته‌اند. به پیشنهاد پدرم بررسی مقابله با ریزگردها را در دستور کار قرار دادم و پس از بازگشت به استرالیا از تیم تحقیقاتی خود خواستم محصولی برای مقابله با پدیده ریزگردها تولید کنند.

به گفته وی، این تحقیقات به تولید رنگی طبیعی Sandshield منجر شد که می‌تواند در فرایند مهار شن‌ها که منشاء بروز ریزگردها هستند، جایگزین مالچ‌های نفتی شوند ؛ مالچ‌های نفتی به دلیل آسیب‌های وارده به محیط زیست؛ در بسیاری کشورها ممنوع شده است.

وی خاطرنشان کرد: ترکیب ابداعی که صد درصد طبیعی و بی‌خطر بوده و حتی در صورت مصرف خوراکی نیز ایمن است، باعث چسبندگی شن‌ها شده و در برابر توفان‌های شدید با سرعت 180 کیلومتر در ساعت هم مقاوم است. این محصول دارای استاندارد و تاییدیه مصرف از مراکز معتبر جهانی است.

نیکفر، مقاومت در برابر رطوبت و اشتعال، عدم تاثیر پذیری یا جرم‌گیری، بدون بو وغیر شیمیایی بودن و چسبندگی فوق‌العاده بالا را از ویژگی‌های محصولی ابداعی عنوان و اظهار کرد: این محصول که حالتی شبیه شیر طبیعی دارد با روش‌های مختلف از قبیل هواپیما و دستگاه‌های اسپر پاشش ویژه در شنزارها پاشیده می شود که تمامی دستگاه نیز برای عملیات کار طرح آرایی شده و ضمن رفع مشکل ریزگردها، امکان ایجاد فضایی سبز در بیابان را فراهم می‌کند.

رنگ تثبیت کننده شن آلفالست

وی درباره قیمت رنگ طبیعی ضد ریزگردها گفت: قیمت هر لیتر از این محصول در استرالیا حدود یک دلار و 30 سنت است که در مقایسه با ترکیبات نفتی که لیتری، هفت دلار قیمت دارند، بسیار ارزان‌تر است. هزینه تولید این محصول در ایران تا حدود 30 سنت در هر لیتر نیز کاهش می‌یابد. از طرف دیگر، با توجه به اینکه اکثر کشورهای منطقه با معضل ریزگردها مواجه‌اند، انتقال دانش فنی ساخت این محصول به ایران که آن را دنبال می کنم اشتغال زایی و درآمدزایی ارزی بالایی برای کشور به همراه خواهد داشت.

وی با بیان این که هر لیتر از این رنگ طبیعی مقابله با ریزگردها می‌تواند زمینی به مساحت دو متر مربع را پوشش دهد، اظهار داشت: برخلاف مالچ‌های نفتی که باید هر سه سال یک بار استفاده شوند، این محصول حدود چهار تا پنج سال قابل استفاده است. ضمن این که اثربخشی آن بالاتر از مالچ‌های نفتی بوده و کاملا غیر سمی است.

نیکفر تصریح کرد که در کارخانه آلفالست که توسط وی و شریک استرالیایی‌اش اداره می شود، بالغ بر 100 نوع محصول ارگانیک متفاوت از قبیل رنگ‌های طبیعی با مصارف بیمارستانی و بهداشتی، مواد نگهدارنده محصولات کشاورزی و مواد برطرف کننده مشکلات کانال های آبی در امر کشاورزی و ... تولید می‌شود که همگی آنها استانداردهای جهانی از قبیل اتحادیه اروپا را دریافت کرده و صادرات آن به کشورهای مختلف جهان با استقبال چشمگیری همراه شده است.

وی با اشاره به این که برای اجرای این طرح در کشور پیگیری‌ها و مکاتبات فراوانی با سازمان محیط زیست و سایر نهادهای مسوول انجام داده که متاسفانه نتیجه مطلوبی در پی نداشته است، اظهار کرد: سفیر ایران در استرالیا و جمعی از مسوولان دیگر از کارخانه تولید این محصول بازدید و از کاربرد آن در مهار مشکل ریزگردها در کشور استقبال کرده اند. با این حال متاسفانه سازمان محیط زیست برخورد خوبی با این طرح نداشته است به طوری که وقتی پس از پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های متعدد و بازدید سفیر از کارخانه، سازمان محیط زیست، نمونه محصول را درخواست کرد و محموله مربوطه سریعا به ایران ارسال شد؛ متاسفانه سازمان به بهانه نداشتن بودجه ٨٠ هزار تومانی برای پرداخت هزینه‌های گمرکی حتی نسبت به تحویل گرفتن محموله از گمرک هم اقدام نکرد و پس از مدتها تاخیر، نماینده شرکت با پیگیری فراوان و پرداخت هزینه گمرکی، نمونه را تحویل گرفت و به سازمان محیط زیست تحویل داد.

نیکفر خاطرنشان کرد: پس از آن به درخواست محیط زیست بالغ بر 10 مرتبه تمام مدارک، مجوزها و فیلم‌های مربوط به ازمایش محصول را روی فلش ارسال کردم ولی هیچ وقت متوجه نشدم که مسوولیت پیگیری این معضل بر عهده کیست و چرا کسی دنبال این کار را نمی‌گیرد. بعد از چند ماه سرگردانی و نامه‌نگاری با مراکز مختلف با پیگیری یکی از مسوولان متوجه شدم که سازمان محیط زیست نمونه ارسالی محصول را به سازمان جنگل‌ها و مراتع ارجاع داده و کارشناسان مربوطه عنوان کرده‌اند که می‌خواهند کارایی محصول را مجددا تست کنند در حالی که قاعدتا وقتی محصولی تاییدیه‌ها و مجوزهای قانونی را دارد، نیازی به صرف هزینه و زمان برای تکرار آزمایش‌ها نیست و به راحتی می‌توانند از نهادهای صادر کننده مجوز استعلام کنند.

وی تصریح کرد: با پیگیری‌هایی که در سازمان جنگل‌ها و مراتع انجام دادم در نهایت به بهانه‌های مختلف از جمله نداشتن بودجه از دادن پاسخی روشن به من خودداری کردند. این در حالی است که همکاران من در شرکت با کشورهای عربستان، امارات متحده، کویت و چین وارد مذاکره شده‌اند که همگی آنها خواهان خریداری سریع این محصول هستند.

نیکفر تصریح کرد: واحد تولیدی ما یکی از موفق‌ترین واحدهای تولید رنگ در استرالیا است که درآمد هنگفتی از محل فروش رنگ‌های طبیعی دارد و آنچه باعث شد در زمینه تولید محصولی برای مقابله با ریزگردها اقدام کنم صرفا کمک به کاهش لطمات ناشی از این پدیده مخرب بر سلامت مردم ایران بوده اما متاسفانه کم توجهی و بی‌مهری برخی مسوولان و کارشناسان مربوطه به این طرح که گاه صراحتا مرا نصیحت می‌کنند که وقت خود را برای انتقال این محصول به کشور که نهایتا نتیجه ای نخواهد داشت، تلف نکنم، حقیقتا مایوس کننده است.

وی در پایان با اشاره به سفر جمعی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به استرالیا و بازدید آنها از کارخانه طی روزهای اخیر ابراز امیدواری کرد که با توجه مسوولان دستگاه‌های ذی ربط به این طرح به عنوان راهکاری موثر در زمینه مقابله با پدیده ریزگردها از زیان‌ها و خسارات جبران ناپذیر این پدیده جلوگیری و امکان ایجاد فرصتهای شغلی و بهره مندی مردم از مزایای این محصول فراهم شود.